Amaç: Bu proje, moleküler araştırmalarda, izoenzim analizlerinde ve ilaç çalışmalarında kullanılabilecek olan Leishmania promastigotlarını en kısa sürede en fazla üreten sıvı besiyerini saptamak amacıyla planlanmıştır.

Yöntem: Sıvı azot tankında saklanan, Türkiye?deki kutanöz leishmaniasis (KL) hastalarından elde edilen Leishmania spp. suşları uygun ortamda çıkarılıp canlandırılmış ve Novy-McNeal-Nicolle (NNN) besiyerine ekimleri yapılmıştır. NNN besiyerinde üretilen izolatlar çalışmaya alınmıştır. Üremeleri sağlanan izolatların gerçek zamanlı polimeraz zincir reaksiyonu yardımıyla internal transcribed spacer-1(ITS-1) gen bölgesine özgü primer ve problar ile genotiplemeleri yapılmıştır. Türkiye?deki KL hastalarından elde edilen ve yapılan genotipleme sonucu Leishmania tropica, Leishmania major ve Leishmania infantum/donovani olarak tür tayinleri yapılan izolatlardan birer tanesi çalışmaya alınmış ve RPMI 1640, M199, Schneiders Medium, Nutrient Broth, Brain Heart Broth besiyerlerine ekimleri yapılmıştır. Ekimleri yapılan besiyerleri Thoma lamı yardımıyla 12 gün boyunca kontrolleri yapılarak üreme yoğunlukları hesaplanmıştır.

Bulgular: Türkiye?deki KL hastalarından elde edilmiş ve tür tayini yapılmış L. tropica, L. major ve L. infantum/donovani izolatlarının 8. günden itibaren RPMI 1640 besiyerindeki üreme yoğunluğu M199, Schneiders Medium, Nutrient Broth, Brain Heart Broth besiyerlerine göre daha fazla olduğu görülmüştür (p<0.05). Ekim yapılan promastigotların her 3 tür içinde 10. günden sonra kullanılacak yoğunluğa ulaştığı görülmüştür.

Tartışma: Türkiye?den izole edilen KL etkeni Leishmania türlerinde çok sayıda Leishmania promastigotuna gereksinim olduğu durumlarda en iyi sıvı besiyerinin RPMI 1640 olduğu saptanmıştır. Daha sonra ise sırasıyla M199, Schneiders Medium, Brain Heart Broth ve Nutrient Broth besiyerlerinin tercih edilmesinin uygun olacağı düşüncesine varılmıştır.