2023, Cilt 53, Sayı 1, Sayfa(lar) 035-046 |
[ İngilizce Özet ]
[ PDF ]
[ Benzer Makaleler ]
|
Kıyı Atıksu Arıtma Tesisleri Deşarjının Yüzeysel Suların Toksisitesine Etkisinin Belirlenmesi: İstanbul Örneği |
Vildan Zülal Sönmez, Ceyhun Akarsu, Nüket Sivri |
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, İstanbul, Türkiye |
Anahtar Sözcükler: Akut toksisite, atıksu arıtma tesisleri, Aliivibrio fischeri |
Amaç: Son 50 yıldır denizel ekosistemlere sahip ülkeler, evsel ve endüstriyel deşarj kaynaklı kirlilik, aşırı avlanma,
yerli olmayan türlerin tehdidi ve iklim değişikliği, sucul ekosistemlerde pH değişimleri gibi antropojenik
baskılarla ve çevresel problemler ile karşı karşıyadır. Farklı kaynaklardan gelen ksenobiyotik bileşikler, toksik
olan/olmayan maddeler ile kimyasal etkileşim (sinerjistik/antagonistik ters/toplam) içerisinde olup, toksisiteyi
meydana getirmektedir. Yüzeysel sularda tespit edilen makro kirleticilerin yanı sıra, mikro kirleticilerin varlığı ve
oluşturdukları toksisite son yıllarda giderek artan bir önem kazanmıştır. Evsel ve endüstriyel atıksular aracılığıyla
arıtma tesislerine gelen bu kirleticiler ortalama %80 oranlarında giderilebilmektedir. Ancak, özellikle nüfus
yoğunluğunun yüksek olduğu büyükşehirlerin atıksu debisi dikkate alındığında, artan yükün giderim verimleri
üzerine baskısı sonucunda bu kirleticilerin yüzeysel sulara deşarj yoluyla ulaştığı bilinmektedir. Dolayısıyla, bu
çalışmanın amacı İstanbul yüzeysel sularında özellikle dere yolu ile deşarj yapan ileri biyolojik atıksu arıtma
tesisleri çıkış sularının yüzey sularına karıştığı alanlardan alınan su numunelerinde akut toksisite seviyelerinin
belirlenmesidir.
Yöntem: Biyolüminesans bakteri (Aliivibrio fischeri) ile akut toksisite testi gerçekleştirilmiş ve sonuçların
yorumlanması için analitik yöntemler kullanılmıştır.
Bulgular: Bu istasyonlardan elde edilen sonuçlarda genel olarak “hormesis” verisine rastlanılmıştır. Ambarlı
istasyonu yüzey sularının toksisite seviyesinde “aşırı derecede toksik” ve Ataköy istasyonu yüzey sularında “çok
toksik” seviyelerine ait sayısal sonuçlar dikkat çekicidir.
Sonuç: Kanalizasyon sistemine kaçak deşarj yapan endüstriyel kuruluşların atıksularının içerdiği bazı kirleticiler
ve atıksu arıtma tesislerine gelen öncelikli mikrokirleticiler yüzey suları ile buluştuğu noktada, su kalitesini
ekotoksikolojik açıdan olumsuz etkileyebilmektedir.
|
[ İngilizce Özet ]
[ PDF ]
[ Benzer Makaleler ]
|