Amaç: Ülkemizin farklı illerindeki aktarlardan satın alınan “yalancı melisa, limon kokulu oğulotu” adı ile bilinen Aloysia citriodora Palau bitki numunelerinin antioksidan kapasitelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında örneklerin taşıdığı toplam fenolik madde miktarı hesaplanmıştır. Aynı zamanda piyasada satılan örneklerin halk sağlığına uygunluğu mikrobiyolojik kontaminasyon açısından değerlendirilmiştir.

Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada, dört farklı ilden 11 farklı örnek satın alınmıştır. Ayrıca çalışmada standart numune olarak kullanılmak üzere Yalova'dan örnekler temin edilmiş ve uygun şartlarda kurutulmuştur. Bitki örneklerinin antioksidan kapasitesi iki farklı yöntemle çalışılmıştır: 1. Serbest radikal süpürme kapasitesi tayini için kalitatif ve kantitatif DPPH• (2,2-difenil-1- pikrilhidrazil) yöntemi, 2. Lipozom lipid peroksidasyonunu tayin etmek için TBA (Tiyobarbitürik asit) yöntemi. Ayrıca içerdikleri toplam fenoller gallik asite eşdeğer olarak Folin-Ciocalteu yöntemi kullanılarak saptanmıştır. Örneklerde mikrobiyolojik kontaminasyon olup olmadığı ise Avrupa Farmakopesine göre belirlenmiştir.

Bulgular: Numunelerde, total fenol içeriği gallik asit eşdeğerliğinde 213-483.56 mg/g kuru ağırlık olarak tespit edilmiştir. Kalitatif DPPH• yönteminde standart numune belirgin süpürme kapasitesine sahipken, kantitatif DPPH• yönteminde ise propil gallata göre daha düşük kapasite göstermiştir. TBA yönteminde ise İstanbul piyasasından satın alınan İ1 lokalitesinde en yüksek lipit peroksidan kapasite saptanmıştır. İncelenen örneklerde patojen mikroorganizma üremesi görülmemiştir, ancak Avrupa Farmakopesinin verdiği sınırlar üzerinde mikroorganizma sayısı saptanmıştır.

Sonuç: Piyasada satılan drogların total fenol içeriği ve antioksidan kapasiteleri farklılık göstermektedir. Avrupa Farmakopesi'nin kabul ettiği sınırlar üzerinde mikroorganizma varlığı, piyasada satılan limon kokulu oğulotu örneklerinin insan sağlığında kullanılması için uygun olmadığını göstermiştir. Bu çalışmada, çeşitli illerimizde satılan Aloysia citriodora örneklerinin mikrobiyolojik kontaminasyon açısından Avrupa Farmakopesi'ne uygunluğu ilk defa değerlendirilmiştir.